Ile kosztuje ADOS i dlaczego tak drogo? Czy diagnozuje dziewczynki? Co oznacza tajemnicza „dwójka”? To niektóre z pytań, które napłynęły do nas lawinowo. Dziś na nie odpowiadamy.

1. CO TO JEST ADOS?

ADOS jest protokołem obserwacji zachowań dziecka. Podczas badania, w ściśle określonej kolejności, oceniane są objawy charakterystyczne dla autyzmu. Osoba przeprowadzająca badanie ocenia zachowania w precyzyjnej punktacji.

2. CO OZNACZA SKRÓT ADOS-2?

ADOS to skrót od Autism Diagnosis Observation Schedule, czyli protokół obserwacji do diagnozy autyzmu. Dwójka w nazwie wskazuje na drugą wersję narzędzia.

3. KTO KORZYSTA Z ADOS?

Narzędzie do diagnozy jest przydatne w pracy psychiatrów, psychiatrów dziecięcych oraz terapeutów. W praktyce często lekarz zleca badanie ADOS jako wsparcie w jego decyzji diagnostycznej.

4. ILE TO TRWA?

ADOS trwa 40 minut (możliwe jest skrócenie lub wydłużenie badania o 10 minut). Jeżeli ADOS trwa dłużej niż 60 minut to badanie należy powtórzyć.

5. DLA KOGO JEST?

Diagnoza przy wykorzystaniu ADOSa może być stosowana u dzieci od 12 miesiąca życia, jeśli potrafią chodzić. ADOS składa się z 4 modułów, dostosowanych do różnych grup wiekowych. Narzędzie jest dostosowane do każdego stopnia funkcjonowania osoby badanej.

6. CZY ADOS DIAGNOZUJE DZIEWCZYNKI?

Tak, ADOS diagnozuje dziewczynki. Jednak jak żadne narzędzie do diagnozy indywidualnej nie jest idealne do diagnozy wysokofunkcjonujących dziewczynek. Podczas diagnozy potrafią one kompensować swoje deficyty. W ich wypadku zachęcamy do obserwacji funkcjonowania w grupie.

7. DLACZEGO TAK DROGO?

Cały zestaw ADOS, na który składa się zestaw pomocy diagnostycznych, podręczniki i protokoły to koszt około 11 tysięcy złotych brutto. Cena – na polskie warunki wysoka – jest podobna na całym świecie.

8. KTO DOKONAŁ WALIDACJI?

Projekt walidacji prowadzony był przez prof. Ewę Pisulę i dr Izabelę Chojnicką na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego. W projekcie wzięły udział największe organizacje pozarządowe zajmujące się autyzmem m.in. Fundacja JiM i Fundacja Synapsis. W celu walidacji narzędzia zdiagnozowano kilkaset dzieci.

9. CO JEST OCENIANE?

Podczas diagnozy przy użyciu ADOS-2 oceniane są objawy charakterystyczne dla autyzmu, a nie ogólny rozwój dziecka. Prowadzący badanie zwraca uwagę na takie elementy jak komunikacja, budowanie interakcji społecznych, ograniczone lub powtarzalne zachowania. Prowadzona diagnoza uwzględnia kryteria diagnostyczne DSM

10. CZY MOŻNA OSZUKAĆ ADOS?

Wielu rodziców obawia się, że jeżeli ich dziecko jest już pod opieką terapeuty może wypaść „za dobrze” podczas diagnozy. ADOSa nie można „oszukać”. Wszystkie moduły ADOS zostały stworzone w taki sposób, aby móc diagnozować dzieci na różnym poziomie funkcjonowania. Dodatkowo, ADOS może być stosowany również jako narzędzie pomocne w ocenie postępów w terapii.

Materiał Fundacji JiM